تغییرات جدید در قوانین اسلامی مرتبط با فارکس

قوانین اسلامی در حوزه‌های مالی در مورد ابزارهای مالی جدید فارکس موضوع بحث بسیاری از افراد است. بسیاری از فقها و مراجع تقلید درباره این موضوع ‌احکام مختلفی را صادر کرده‌اند. حکم معاملات ارزی را با توجه به عوامل مختلف متعددی مثل ربا و غرر  می‌خواهیم بررسی کنیم.

ویژگی	توضیحات
عدم دریافت سود	جلوگیری از ربا
وجود کالا	اطمینان از مشروعیت معامله
شفافیت و عدالت	مطابق با اصول اخلاقی اسلامی
محدودیت برخی معاملات	منع معاملات مبتنی بر ربا، قمار و غرر

چرا تغییری در قوانین اسلامی مرتبط با فارکس به ندرت رخ می‌دهد؟

یکی از سوالاتی که ممکن است بپرسیم این است که چرا در قوانین اسلامی با تغییرات کمتری روبرو هستیم، از جوانب مختلف می‌توانیم به این سوال شما پاسخ دهیم.

ثبات در اصول

اصول کلیه فقه اسلامی در زمینه معاملات از جمله ضرورت وجود معاملات عین به عی و یا عدم ربا بودن معاملات، موضوعاتی هستند که به طور کلی ثابت بوده و به راحتی امکان تغییر در آنها وجود ندارد. این موارد به عنوان اصول مبنا هستند و موارد دیگر بر اساس آنها تعیین می‌شود. به همین خاطر امکان تغییر در این اصول وجود نخواهد داشت.

تفسیرهای مختلف

فقها و مراجع مختلف بر اساس فهم و درک خود از متون دینی و شرایط زمان ممکن است که از احکام اسلامی در حوزه‌های فارکس تفاسیر مختلفی ارائه دهند. این تنوعی که در تفاسیر وجود دارد باعث می‌شود که حکم یک معامله خاص با توجه به نظر هر مرجع، متفاوت به نظر برسد.

توسعه سریع بازارهای مالی

سرعت بالای تغییراتی که در بازارهای مالی به ویژه‌ در بازارهای فارکس رخ می‌دهد، باعث می‌شود که فقها برای تطبیق دادن احکام اسلامی با این تغییرات، به زمان بیشتری نیاز داشته باشند.

نظر تمامی فقها در مورد قوانین اسلامی مشترک نیست و با هم تضادهایی دارد.

چه عواملی در تعیین حکم اسلامی معاملات فارکس موثر هستند؟

احکام اسلامی در ارتباط با اجرای معاملات فارکس بسیار متنوع هستند و هر کدام از آنها به نحوی معاملات فارکس را تایید یا رد می‌کنند. عوامل متعددی در تعیین احکام معاملات فارکس نقش دارند که می‌خواهیم در ادامه به هر کدام از آنها اشاره کنیم.

نوع قرارداد

قراردادهای فارکس در انواع مختلفی هستند که هر کدام از این قراردادها ممکن است حکم متفاوتی داشته باشد. هر نوع قرارداد یک سری شرایط، ضوابط و عملکردهایی دارد، به همین خاطر برای همه قراردادها حکم متفاوتی در نظر می‌گیرند.

نیت معامله‌گر

هر معامله‌گری که قصد انجام معاملات را دارد، برای اجرای معاملات خود نیت خاصی دارد. این نیت در حلال بودن یا حرام بودن معاملات می‌تواند تاثیر داشته باشد. مسلمانانی که در بازار فارکس فعالیت می‌کنند، باید به نیت معاملات خود توجه خاصی داشته باشند. اگر با آگاهی کامل در ارتباط با ربا در معاملات بخواهند اقدام به معامله کنند، به طور حتم معاملات آنها حرام می‌باشد.

شرایط بازار

شرایط مختلف بازار مثل نوسانات شدید قیمت می‌تواند در احکام معامله تاثیرگذار باشد. درباره حلال بودن و یا حرام بودن معاملات  می‌توانند نظر قطعی بدهند. به عنوان مثال زمانی که بازار نوسانات شدیدی داشته باشد، امکان تعیین کردن سود و زیان به طور قطعی مقدور نیست و معاملات اجرا شده حرام به نظر می‌رسد.

چالش های تطبیق فارکس با اصول اسلامی

• بسیای از معاملاتی که در فارکس انجام می شود، مبتنی بر قراردادهای آتی و مشتقه است. ماهیت این معاملات (قمار و شرط بندی) با برخی از اصول اسلامی در تضاد است.
• یکی از عواملی که بر قیمت دارایی ها در معاملات فارکس تاثیر دارد، نرخ بهره و سود در معاملات است. اما در دین اسلام، ربا حرام است.
• در برخی معاملات، به دلیل نوساناتی که وجود دارد، اصل غرر برقرار است که دین اسلام با آن مخالف است.
• برخی معاملاتی که در فارکس انجام می شود، روی کالاهای فیزیکی نیست و فقها برای معاملات روی این کالاها در تردید هستند.

نتیجه‌گیری

با توجه به مواردی که تا اینجای مطلب ذکر کردیم، هر فرد مسلمان برای اجرا کردن معاملات خود در فارکس باید به مراجع تقلید مراجعه کند و نظر او را جویا شود. بهتر است که از شرکت کردن در معاملاتی که احتمال ربا و یا غرر در آنها وجود دارد، خودداری کند.

در بازار فارکس برخی شرایط و تهدیدها برای اجرا کردن معاملات مناسب است، اما در برخی موارد معاملات اجرا شده ممکن است به ضرر مخاطب بوده و یا برای او حرام باشد.

سوالات متداول